Mederwerkersparticipatie-regeling als oplossing
Werkgevers roepen werknemers op om solidair te zijn en bij te dragen aan het herstel van bedrijven. Een loonoffer zou de financiële druk op de onderneming verlagen. Vanzelfsprekend zijn vakbonden hier terughoudend in, omdat werknemers bij sterke winstgroei van een bedrijf ook minder hiervan profiteren. Een medewerkersparticipatie-regeling, waarbij medewerkers nu mede het risico delen, maar later ook mee kunnen profiteren van positieve rendementen is hiervoor een oplossing. De eerste inzichten in het onderzoek wijzen er daarnaast op dat medewerkersparticipatie leidt tot meer gecommitteerde medewerkers, meer innovatie bij bedrijven, en betere bedrijfsprestaties.
Meedelen in winst en een internationaal concurrerende regeling
Uit een recente peiling van Stichting MKB Financiering en ONL is gebleken dat 22 procent van de ondernemers er voor open staat om personeel te laten participeren en via winstdeling mee te laten profiteren van toekomstige winsten. Bij startups en scaleups is het al langer gebruikelijk om op deze manier toptalent binnen te kunnen halen, zodat medewerkers via opties kunnen profiteren van de groei van de onderneming in ruil voor een lager salaris. Ook deze vorm van medewerkersparticipatie is in Nederland echter nog onderontwikkeld in vergelijking met omringende landen.
De Tweede Kamer heeft via een motie opgeroepen dat er een internationaal concurrerende regeling moet komen om medewerkersparticipatie voor midden- en kleinbedrijven en startups aan te jagen. Met ons lopende onderzoek verwachten wij een bijdrage te kunnen leveren aan deze discussie door op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten, ervaringen uit Nederland en voorbeelden uit omringende landen aan te kunnen geven wat de beste manier is om dit vorm te geven.
Bezwaren?
Er zijn zeker praktische bezwaren bij medewerkersparticipatie, zoals bijvoorbeeld de waardebepaling van participaties bij aankoop of vertrek uit de organisatie, en de concentratie van risico’s. We moeten hier niet blind voor zijn, maar juist nu de creativiteit van de stakeholders gebruiken om te experimenteren om hiermee bedrijven weerbaarder te maken, juist middelgrote bedrijven en startups die zo belangrijk zijn voor de kickstart van Nederland.
Verschillende spelers in het Nederlandse ecosysteem kunnen hier een positieve rol bij spelen: de overheid zou het fiscaal interessanter moeten maken, Fintech aanbieders kunnen de infrastructuur leveren en vakbonden zouden dit kunnen omarmen. Want door participatie worden werknemers medewerkers. Zo gaan we naar een economie die niet meer uit werkgevers en werknemers bestaat, maar uit werkenden in waarde creërende gemeenschappen.